Share Bookmark

Antonius Johannes Jurgens

Male 1867 - 1945  (78 years)    Has 19 ancestors and one descendant in this family tree.

Personal Information    |    Notes    |    Event Map    |    All

  • Name Antonius Johannes Jurgens 
    Birth 8 Feb 1867  Oss, Noord-Brabant, Nederland Find all individuals with events at this location 
    Gender Male 
    Prominent People Nederland Find all individuals with events at this location 
    Death 12 Mar 1945  Torquay, Devonshire, England Find all individuals with events at this location 
    Siblings 7 Siblings 
    Association François Reinier Jacob Albers (Relationship: Ant. Jurgens' Vereenigde Fabrieken nemen Albers Creameries Ltd over in 1908) 
    Person ID I446962  Geneagraphie
    Links To This person is also Anton Jurgens at Wikipedia 
    Last Modified 19 Apr 2009 

    Father Hendrikus Leonardus Jurgens,   b. 15 Mar 1840, Oss, Noord-Brabant, Nederland Find all individuals with events at this locationd. 05 Aug 1888, Oss, Noord-Brabant, Nederland Find all individuals with events at this location (Age 48 years) 
    Mother Theodora van Waardenburg,   b. 2 Apr 1840, Lithoijen Find all individuals with events at this locationd. 13 May 1899, Oss, Noord-Brabant, Nederland Find all individuals with events at this location (Age 59 years) 
    Marriage 3 May 1866  Tiel, Noord-Brabant, Nederland Find all individuals with events at this location 
    Family ID F177092  Group Sheet  |  Family Chart

    Family Hélène Léonie Verbruggen,   b. Liège, Wallonie, België Find all individuals with events at this locationd. Yes, date unknown 
    Marriage 7 mei 1889 
    Children 
     1. Henricus Wilhelmus Jurgens,   b. 1892
    Family ID F177093  Group Sheet  |  Family Chart
    Last Modified 30 Jan 2013 

  • Event Map Click to hide
    Link to Google MapsBirth - 8 Feb 1867 - Oss, Noord-Brabant, Nederland Link to Google Earth
    Link to Google MapsProminent People - ondernemer margarine fabrikant - - Nederland Link to Google Earth
    Link to Google MapsDeath - 12 Mar 1945 - Torquay, Devonshire, England Link to Google Earth
     = Link to Google Earth 
    Pin Legend  : Address       : Location       : City/Town       : County/Shire       : State/Province       : Country       : Not Set

  • Photos Photos (Log in)Photos (Log in)

    Histories Histories (Log in)Histories (Log in)

  • Notes 
    • directeur margarinefabriek Jurgens te Oss, van 1888 tot 1902
      directeur Ant. Jurgens' Margarinefabrieken N.V. te Oss, van 1902 tot 1906
      directeur Ant. Jurgens' Vereenigde Fabrieken N.V. te Nijmegen, van 1906 tot 1921
      lid gemeenteraad van Oss, van 1892 tot 1895
      lid Eerste Kamer der Staten-Generaal voor de provincie Gelderland, van 19 december 1919 tot 28 april 1921
      directeur Ant. Jurgens' Margarinefabrieken N.V. en Ltd. te Groot-Brittannië, vanaf 1921
      directeur Margarine Unie te Groot-Brittannië, van 1927 tot 1929; fusie van Jurgens en het Van den Bergh-cornern
      directeur Nederlandse Groep Unilever N.V., vanaf 1929; fusie van Jurgens/Van den Bergh en Lever Brothers
      governor Unilever, van 1932 tot 1933

      gymnasium R.K. St. Willibrordus College te Katwijk aan de Rijn, van 1880 tot 1884
      stage bij firma Jurgens

      wetenswaardigheden
      Sprak in de Eerste Kamer een enkele maal over arbeidsaangelegenheden
      Opende in 1888 een margarinefabriek in het Duitse Goch
      Opende in 1895 een margarinefabriek in Merksem bij Antwerpen
      Richtte in 1900 de N.V. Theodora op, die het landgoed Elsloo exploiteerde

      adressen
      Oss tot 1904
      Nijmegen, Huize Belvoir, vanaf 1904

      Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw

      Oudoom van E.C.M. Jurgens, Tweede- en Eerste-Kamerlid

      Parlement & Politiek
    • stamde uit een Rooms-katholieke familie die zich aan het begin van de 19e eeuw vanuit Zuid-Limburg in het Oostbrabantse Oss had gevestigd en zich daar van rondtrekkende kooplieden aan het einde van de jaren zestig had opgewerkt tot de belangrijkste boterhandelaren in Europa. In 1867 werd Antons vader firmant in het familiebedrijf, dat vanaf 1871, als eerste ter wereld, margarine ging produceren. Anton studeerde van 1880 tot 1884 aan het door de paters jezuïeten geleide Sint Willibrordcollege te Katwijk aan Zee. Daarna begon zijn leertijd bij de firma. Hij was op stage in Groot-Brittannië toen zijn vader in augustus 1888 plotseling overleed. Als oudste van negen kinderen nam Anton toen, 21 jaar oud, diens plaats in het bedrijf over. Al spoedig bleek hij alle facetten van de onderneming te beheersen. De overige firmanten accepteerden zijn leiding.
      Oss bleef voor fabriek en kantoor de belangrijkste vestigingsplaats. Ook Anton Jurgens voelde zich sterk met de plaats verbonden; zo was hij er van 1892 tot 1895 lid van de gemeenteraad. Toch overwoog Jurgens serieus, toen in 1891 zijn grote concurrent Simon van den Bergh zijn margarinefabriek van Oss naar Rotterdam verplaatste, zijn bedrijf eveneens naar elders over te brengen, en wel naar Groot-Brittannië, waar het belangrijkste gedeelte van zijn markt lag. Uiteindelijk gingen deze plannen niet door. Eerder reeds, in 1888, had Jurgens een margarinefabriek in het Duitse Goch geopend om aldus de invoerrechten op het produkt te omzeilen; in 1895 vestigde hij een fabriek in Merksem bij Antwerpen.
      Toen het omstreeks de eeuwwisseling minder goed ging in de margarine-industrie, begon de ondernemer Jurgens zich ook op andere economische terreinen te oriënteren. Zo vroeg hij in 1899 samen met anderen concessie aan voor de ontginning van steenkool in de gemeenten Hoensbroek en Heerlen. Ook dit plan werd niet doorgezet. Een jaar later richtte Jurgens de NV 'Theodora' op - met een maatschappelijk kapitaal van f 250.000 - tot exploitatie van het landgoed Elsoo in Limburg.
      In 1902 werd de oude firma ontbonden en kwam de NV Anton Jurgens' Margarinefabrieken tot stand, wederom een familievennootschap. Vier jaar later ging men een stap verder, toen de NV Anton Jurgens' Vereenigde Fabrieken als holding company werd opgericht, waarin voor het eerst het publiek met kapitaal kon deelnemen. Deze holding company werd gevestigd te Nijmegen, de stad waar Jurgens in 1904 met zijn gezin was gaan wonen in de grote villa 'Belvoir', die hij aan de Waal had laten bouwen.
      De daaropvolgende jaren waren vol activiteiten, waarin verschillende plannen van Jurgens tot uitvoering werden gebracht. Niet alleen breidden de fabrieken in Nederland, België en Duitsland zich uit, maar ook groeiden de verkooporganisaties in deze landen en in Groot-Brittannië en Denemarken. In 1907 richtte Anton zijn belangstelling op West-Afrika, waar hij in 1908 ongeveer 3000 hectaren grond wist te verwerven in Duits Kameroen om hier zelf de winning van de voor zijn bedrijf noodzakelijke grondstoffen ter hand te nemen. Vanaf 1908 trad er een verandering op in de aard van de margarine-industrie. Van een, technisch gezien, betrekkelijk eenvoudige bedrijfstak waarbij vele ondernemingen één lucratief produkt vervaardigden, ontwikkelde deze zich tot een door nieuwe vindingen belangrijk onderdeel van de groeiende chemische industrie. Deze vindingen hadden vooral betrekking op het raffineren en harden van oliën. Jurgens wist de nieuwe patenten te verkrijgen en grote kapitalen te verwerven voor de bouw van nieuwe fabrieken, terwijl andere ondernemingen zich juist in verband met deze grote investeringen gedwongen zagen af te haken.
      In 1908 kocht hij oa de kunstboterfabriek van Francois Albers aan het Wilgenbosch 6 te Dordrecht
      Tussen de omvangrijke Jurgens- en de Van den Bergh-ondernemingen - toen al de twee grootste margarinefabrikanten ter wereld - was inmiddels een hevige concurrentiestrijd ontstaan, die alleen kon worden bezworen door het sluiten van een poolovereenkomst in 1908. Hierbij werd bepaald dat de gezamenlijke winst voortaan voor 40 % naar Jurgens en voor 60 % naar Van den Bergh zou gaan. Jurgens was echter commercieel agressiever en veroverde geleidelijk een groter marktaandeel, zodat in 1913 en in 1920 nieuwe poolovereenkomsten noodzakelijk bleken. De internationale ontwikkelingen brachten intussen ook voor Jurgens nieuwe problemen. Nog in 1913 had Anton Jurgens overwogen in Rusland een margarinefabriek te vestigen. Een jaar later brak echter de Eerste Wereldoorlog uit, waardoor enerzijds de aanvoer van grondstoffen ernstig werd gehinderd en anderzijds, in verband met de grote vraag naar margarine in menig oorlogvoerend land, deze bedrijfstak een grote expansie doormaakte.
      Na de oorlog behoorde Jurgens tot de meest vooraanstaande Nederlandse industriëlen. Ook maatschappelijk was hij een man van aanzien. Van december 1919 tot april 1921 had hij zitting in de Eerste Kamer. Namens de Roomsch-Katholieke Staatspartij hield hij hier in 1921 bij de behandeling van de staatsbegroting een rede over het bedrijfsradenstelsel. Maar juist in deze tijd werd Jurgens door zijn industriële bedrijvigheid geheel op internationaal niveau getild. In 1921 besloot hij zich te vestigen in Groot-Brittannië - in menig opzicht nog steeds een leidende economische mogendheid - om daar verder aan de uitbreiding van zijn onderneming te werken.
      In Groot-Brittannië werd Jurgens er om economische en financiële redenen toe gebracht opnieuw in onderhandeling te treden met het Van den Bergh-concern over nadere samenwerking. Dit leidde in 1927 tot een compromis: de Margarine-Unie. Onmiddellijk hierna kwam Jurgens met plannen tot samenwerking met de Britse firma Lever Brothers, aangezien de twee ondernemingen gedeeltelijk op dezelfde grondstoffen waren aangewezen. Eind 1929 kwam het tot een algeheel samengaan tussen beide bedrijven in Unilever, een van de belangrijkste samensmeltingen op industrieel gebied in Europa. Jurgens, aan wie het in de eerste plaats te danken was dat de onderhandelingen slaagden, kreeg de leiding van de Nederlandse groep en vervulde in 1932/1933 de functie van governor.
      In 1933 trok Jurgens zich uit het bedrijf terug. Hij sleet zijn verdere levensjaren in Groot-Brittannië, waar hij in 1945 overleed. Zijn vermogen bracht hij onder in het Anton Jurgens Fonds, dat als doelstelling heeft materiële steun te verlenen aan instellingen die een algemeen maatschappelijk belang beogen.
      Anton Jurgens bezat een sterk gevoel voor menselijke verhoudingen en legde doorgaans grote hoffelijkheid en charme aan de dag. Hij was een geboren vechter, begiftigd met veel verbeeldingskracht en vindingrijkheid. Hij behoorde daarmee tot de generatie pioniers van het bedrijfsleven die in familieverband een belangrijke bijdrage leverden tot de industrialisatie van Europa.
      P: 'De ontwikkeling der Margarine-Industrie', in De Maasbode , 19-7-1930 (av.); 'Notes on the history of the Jurgens Business (1938)', in de onder L genoemde publikatie van Jurgens en Van de Ven, 446-486.
      L: Necrologie in New York Times , 14-3-1945; Charles Wilson, Geschiedenis van Unilever. Een beeld van economische groei en maatschappelijke verandering [vert. uit Engels] (2 dln.; 's-Gravenhage, 1954); Paul Rijkens, Handel en wandel. Nagelaten gedenkschriften, 1888-1965 (Rotterdam, 1965); M.A.J. Jurgens en F.J.M. van de Ven, Jurgens, generaties in beweging. 350 jaren kooplieden en fabrikanten (2 dln.; Liechtenstein, 1993).
      F.J.M. van der Ven
    • Biografisch Woordenboek van Nederland



Home Page |  What's New |  Most Wanted |  Surnames |  Photos |  Histories |  Documents |  Cemeteries |  Places |  Dates |  Reports |  Sources